Zez to zaburzenie widzenia, spowodowane nieprawidłowym ustawieniem i ruchomością gałek ocznych. Może ono występować stale lub okresowo, podczas patrzenia do dali bądź do bliży. Zaniedbany może prowadzić do niedowidzenia graniczącego nawet z całkowitą ślepotą.

Jeśli zauważamy, że naszemu dziecku oko lub oboje oczu ucieka w nienaturalnym kierunku możemy podejrzewać zeza. Oczko może uciekać w różne strony – na zewnątrz, do nosa, skośnie lub pionie. Tego typu odchylenie nigdy nie jest naturalne i wymaga możliwe jak najszybszej konsultacji specjalisty. Należy pamiętać, że im szybciej zez zostanie wykryty, tym lepiej!

 

Jakie objawy mogą wskazywać na występowanie zeza?

• uciekanie jednego lub dwóch oczu w nienaturalnym kierunku,
• uciekanie może być widziane stale lub tylko okresowo,
• przymykanie, zasłanianie jednego oczka,
• przekręcanie głowy lub ciała,
• podwójne widzenie.

 

Jakie są przyczyny zeza?

• dziedziczność,
• mikrourazy mózgu,
• choroby ośrodkowego układu nerwowego,
• sensoryczne – zmiany chorobowe siatkówki, nerwu wzrokowego, wady refrakcji,
• motoryczne – nieprawidłowości rozwojowe, zmiany w mięśniach gałkoruchowych,
• urazy okołoporodowe.

 

Jakie rodzaje zeza możemy opisać?

 

Najczęściej występującym rodzajem zeza jest zez towarzyszący. Powoduje go zaburzenie równowagi siły działania poszczególnych grup mięśni okoruchowych. Polega na istnieniu trwałego odchylenia osi jednego oka w stosunku do osi oka ustawionego na wprost. Oko zezujące towarzyszy ruchom prowadzącego i tworzy z nim zawsze taki sam kąt – stąd nazwa „zez towarzyszący”. Zez porażenny jest spowodowany porażeniem mięśnia i prowadzi do niemożności poruszania gałką oczną w określoną stronę. Zez porażenny jest inaczej zwany zezem nietowarzyszącym. Oko w zezie porażennym obraca się w stronę przeciwną do mięśnia porażonego.

 

Ze względu na kierunek odchylenia oka wyróżniamy zez zbieżny, rozbieżny, ku dołowi, ku górze oraz skośny.

 

Istnieją też zezy akomodacyjne. Pojawiają się w wyniku nieskorygowanej dużej nadwzroczności czyli plusowej wady wzroku. Leczenie polega na wyrównaniu wady refrakcji oraz wykonywaniu ćwiczeń oczu.

 

Każdy z zezów ma inna charakterystykę i wymaga specjalistycznej diagnostyki oraz terapii. Pamiętajcie, że zez jest również dziedziczny, więc nawet jeśli wasze dziecko nie ma powyższych objawów – powinno być regularnie kontrolowane.
Nieleczony zez doprowadzi do powstania stanów adaptacji do zeza takich jak anomalna korespondencja siatkówkowa, tłumienie, ekscentryczna fiksacja czy niedowidzenie. Co najistotniejsze – do pewnego wieku te stany w dużej mierze są odwracalne, dlatego tak ważne jest najwcześniejsze rozpoczęcie leczenia zeza. Badanie okulistyczne i testy diagnostyczne określą skalę problemu i pozwolą zastosować odpowiednie leczenie.

 

W jaki sposób leczy się zeza?

 

Najważniejsze w przypadku zeza jest jego wczesne wykrycie i zastosowanie prawidłowego leczenia. W leczeniu tej wady stosuje się okulary lub soczewki kontaktowe, obturację (zasłanianie oka zdrowego), metodę penalizacji (obniżanie ostrości wzroku drugiego oka), wyrównanie kąta zeza poprzez zastosowanie pryzmatów lub leczenie operacyjne, a także terapię widzenia. Podczas terapii widzenia pracuje się nad funkcjami jednoocznymi, tak aby zbudować podstawy widzenia obuocznego czyli fuzję. Pacjent pracuje nad stabilną fuzją, jednoczesną percepcja i jeżeli jest to możliwe widzeniem stereoskopowym.

 

Zauważyłeś jakiś z wyżej wymienianych objawów u Twojego dziecka, koniecznie umów się na badanie wzroku (pełne lub przesiewowe) w naszym gabinecie Optyk Kierszniowski Junior.

 

Autor