Widzieć lepiej – nowa era w diagnostyce i leczeniu wzroku
Neurooptometria jest stosunkowo nową specjalizacją w dziedzinie optometrii, która zajmuje się problemami utraty części funkcji wzrokowych na skutek rozmaitych wypadków oraz chorób neurologicznych i demielizacyjnych. Ta dynamicznie rozwijająca się dziedzina łączy optometrię z neurologią, oferując nowatorskie podejście do diagnozowania i leczenia problemów związanych z widzeniem. Celem jej jest przywrócenie utraconych, na skutek chorób neurologicznych lub wypadków, funkcji wzroku w pełnym lub częściowym zakresie. Duże znaczenie ma tutaj czas od zdarzenia do rozpoczęcia ćwiczeń – im krótszy, tym większe szanse na uzyskanie zadowalających efektów. Dlatego tak ważna jest świadomość wśród lekarzy rozmaitych specjalizacji oraz wśród pacjentów, że zmiany w obrębie wzroku można rehabilitować i w zależności od przypadku poprawić jakość widzenia, a niekiedy całkowicie usunąć problem.
Problemy pacjentów po urazach
Badania wskazują, że nawet 90% pacjentów po urazach mózgu (wstrząśnienia, udary mózgowo-naczyniowe) doświadcza problemów wzrokowych. Bywają one bardzo dotkliwe, a do najczęściej spotykanych należą problemy motoryki gałek ocznych, dwojenie, zaniki pola widzenia, czy śnieżnie tzw. snow vision.
Pogorszenie widzenia, które następuje na skutek chorób lub urazów zwykle jest jedną z wielu dolegliwości, które towarzyszą pacjentowi. Często zdarza się, że problemy ze wzrokiem są traktowane jako skutek uboczny danego zdarzenia, dolegliwość, która po prostu pozostała po urazie. Niestety często w procesie leczenia zaniedbuje się ten obszar, nie uważając go za kluczową kwestię w procesie powrotu do zdrowia.
W procesie poprawy wzroku w takich przypadkach dużą rolę odegrać może optometrysta, stosując na przykład odpowiednią korekcję okularową, szkła pryzmatyczne czy zalecając terapię wzroku. Pacjenci pourazowi wymagają nierzadko wieloetapowego postępowania, ale obustronny wysiłek może przynieść niebagatelne korzyści. Poprawa jakości widzenia przekłada się bowiem wprost na poprawę jakości życia chorego.
U osób po udarze bardzo często występuje podwójne widzenie będące skutkiem porażenia pewnych mięśni przez udar. Musimy pamiętać, że udary dotyczą nie tylko osób w starszym wieku, ale również bardzo młodych osób, które dość szybko odzyskują sprawność fizyczną, ale ze względu na problemy ze wzrokiem nie mogą wrócić do wcześniejszego funkcjonowania. W przypadku pozostałości po udarze w postaci zawężonego pola widzenia lub podwójnego widzenia, osoby te na przykład nie czują się komfortowo za kierownicą i właśnie wtedy powinny zgłosić się do optometrysty po pomoc.
Wzrokowe skutki schorzeń neurologicznych
Neurologiczne zaburzenia widzenia bywają często symptomami poważnych chorób neurologicznych, między innymi stwardnienia rozsianego, ale niektóre z nich są związane bezpośrednio z narządem wzroku i należy do niej zapalenie nerwu wzrokowego czy migrena oczna. To duża grupa pacjentów potrzebująca wsparcia optometrysty, który może sprawić, że funkcjonowanie chorych będzie bardziej komfortowe. Zdarza się, że pacjenci po porażeniu mózgowym, którzy co jakiś czas muszą zmieniać leki zmagają się z problemem prawidłowego widzenia. Zez rozbieżny może na przykład przechodzić w zbieżny, wraz przyzwyczajaniem się organizmu do nowych leków. Dlatego taki pacjent powinien być pod stałą opieką optometrysty.
Na przykład pacjent, który ma silny oczopląs ustawia swoją głowę w skręcie, szukając tak zwanego punktu ciszy, czyli miejsca, w którym ten oczopląs się wygasza lub jest najmniej dokuczliwy. Pacjent ustawiając głowę w sposób nienaturalny doprowadza do deformacji sylwetki czy bólów głowy, a zatem generuje kolejne dolegliwości. Można tego uniknąć, stosując odpowiednią korekcję okularową, co w wielu przypadkach daje pozytywne efekty.
Neurooptometria to przyszłość
Neurooptometria rozwija się, a wraz z jej wzrostem rośnie poziom świadomości u lekarzy o rozmaitych specjalizacjach, a także u pacjentów, którzy szukają sposobu na poprawę jakości życia. Zauważalnym problemem jednak jest nierównowaga – duży nacisk na rehabilitację ruchową, a pozostawienie na później problemów ze wzrokiem, które jednak dla pacjenta mają znaczenie szczególne – pomagają mu bowiem cieszyć się codziennością. Dlatego w przypadku problemów ze wzrokiem, nawet jeżeli specjaliści uznają to jako drugorzędne, zalecamy zwrócić się o pomoc do optometrysty, który może zalecić terapię widzenia, rozmaite rozwiązania okularowe czy nawet farmakologicznie.