Czas płynie nieubłaganie, a wraz z nim rosną wyzwania dla naszego zdrowia, zwłaszcza w sferze wzroku. Dla seniorów utrzymanie zdrowych oczu staje się priorytetem, ponieważ wiele schorzeń może wpływać na ich zdolność widzenia. Wielu z nas, bez względu na wiek, nie chce się przyznać, że potrzebuje pomocy i nie chce nosić okularów, traktując je jako dowód swojej słabości. Podobnie sprawa może wyglądać z aparatem słuchowym lub przyrządami wspierającymi osoby z niepełnosprawnościami ruchowymi. Nie wszyscy seniorzy także pamiętają jak ważna i pomocna jest profilaktyka. Dlatego warto pomyśleć o najbliższych, zainteresować się ich stanem zdrowia i pomóc im w utrzymaniu satysfakcjonującej jakości życia.

 

Kiedy zaczynamy gorzej widzieć?

 

Ryzyko większości chorób oczu rośnie po 50 roku życia, ale już po skończeniu 45 lat zaczynamy odczuwać problemy z widzeniem do bliży. Czwarta dekada i kolejne po niej następujące to z całą pewnością czas, w którym należy o swoje zdrowie zadbać kompleksowo. W tym bowiem okresie pojawiają się problemy nie tylko ze wzrokiem, a inne niezdiagnozowane i nieleczone choroby mogą negatywnie wpływać na jakość widzenia. Zadaniem młodszego pokolenia jest obserwowanie swoich rodziców i dziadków, aby w odpowiednim momencie dostrzec problem ze wzrokiem. Na przykład rodzice, którzy zawsze dbali o porządek w domu nagle nie mają już tak czysto jak wcześniej, a wynika to po prostu z tego, że nie widzą brudu. U kierowców w podeszłym wieku może pojawić się spadek wrażliwości na kontrast i obniżenie ostrości wzroku, a także spowolnienie reakcji.

 

Jakie choroby oczu grożą seniorom?

 

1. Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) – to schorzenie, które zwykle dotyka osoby po 50 roku życia. Polega ono na stopniowym uszkadzanie plamki żółtej, co prowadzi do utraty centralnego wzroku. Leczenie AMD obejmuje terapie farmakologiczne, a także zmiany w stylu życia, takie jak zdrowa dieta i unikanie palenia papierosów.
2. Zaćma – najczęściej dotyczy grupy po 60 roku życia i związana jest naturalnym procesem mętnienia soczewki wewnątrzgałkowej. Na jej szybsze wystąpienie w dużej mierze mają wpływ czynniki genetyczne i ekspozycja na promienie UV. Leczenie zaćmy polega na chirurgicznym usunięciu zmienionej soczewki i wszczepieniu sztucznej. Obecnie operacje zaćmy są rutynowe i zazwyczaj prowadzą do znaczącej poprawy widzenia.
3. Jaskra – to podstępna, początkowo bezobjawowa choroba oczu, która może nawet prowadzić do utraty wzroku. Dotyka często osoby starsze, a jedną z jej przyczyn może być podwyższone ciśnienie wewnątrz gałki ocznej. Długotrwałe, niewyleczone przypadki mogą prowadzić do uszkodzenia nerwu wzrokowego. Regularne badania okulistyczne są kluczowe dla wczesnego wykrycia jaskry, a leczenie obejmuje zarówno farmakoterapię jak i procesy chirurgiczne.
4. Retinopatia cukrzycowa – osoby starsze z cukrzycą są narażone na rozwój retinopatii cukrzycowej, która może prowadzić do utraty wzroku. Regularne kontrole okulistyczne i utrzymanie właściwej kontroli glikemii są kluczowe dla prewencji. Leczenie obejmuje zarówno terapie farmakologiczne jak i zabiegi laserowe w celu zahamowania postępu stworzenia.
5. Suche oko – jest to częsty problem osób starszych, którego przyczyną jest niedostateczna produkcja łez lub zwiększone ich parowanie. Objawia się ono uczuciem suchości, podrażnieniem oraz pieczeniem oczu. Leczenie może obejmować stosowanie sztucznych łez, unikanie czynników drażniących oraz leki przeciwhistaminowe.

 

 

Jak dbać o oczy w średnim i starszym wieku?

 

Nic tak nie pomaga nam w utrzymaniu naszego ciała i wzroku w dobrej kondycji, jak profilaktyka. Dlatego po 40 roku życia powinniśmy regularnie badać się u okulisty lub optometrysty, dbać o zdrową dietę, unikać palenia papierosów i utrzymywać aktywny styl życia, co może pomóc w prewencji wielu chorób. Im jesteśmy starsi, tym częściej powinniśmy robić badania okulistyczne i sprawdzać dno oka, którego stan wskaże nam słabsze obszary naszego organizmu: między innymi retinopatię cukrzycową czy nadciśnienie.

Bardzo ciekawym aspektem są opadające powieki, które dla wielu osób stanowią jedynie problem estetyczny. Tymczasem opadająca powieka może wpływać na jakość widzenia i dlatego na operacje podniesienia powieki kieruje nie tylko chirurg plastyczny, ale właśnie okulista. Problem ten w równej mierze dotyczy zarówno kobiet jak i mężczyzn.

Przyglądając się naszym rodzicom czy dziadkom na pewno warto zwrócić uwagę czy nie pojawiają się stany zapalne wokół oczu, co również byłoby wskazaniem do wizyty u okulisty czy optometrysty. Jeżeli seniorzy prowadzą auto, to badanie wzroku jest absolutną koniecznością, gdyż niedostatki w tym obszarze skutkować mogą niebezpiecznymi wypadkami zarówno dla prowadzącego, jak i pozostałych uczestników ruchu drogowego.

Gdy nasi rodzice nagle zaczynają skarżyć się na częste bóle głowy, to ta przypadłość może wskazywać na jaskrę. Pojawiająca się niezdarność i strącanie przedmiotów mogą z kolei wskazywać na ograniczone pole widzenia, co również może świadczyć o jaskrze. Pacjenci chorujący na cukrzycę szczególnie powinni uważać na swój wzrok i regularnie go badać.

 

Jak dobrze funkcjonować na co dzień?

 

Obok profilaktyki i regularnych badań wzroku warto też pomyśleć o codziennym komforcie naszych rodziców i dziadków. Osoby starsze często gubią okulary, zwłaszcza gdy muszą korzystać z 2 par i często nie wiedzą, gdzie znajdują się obecnie te drugie. Warto wówczas rozważyć zakup szkieł progresywnych, które dzisiaj wyglądają zupełnie inaczej niż przed laty – są jednolite, a segment do czytania nie odznacza się. Istotne jest, aby seniorzy regularnie poddawali się badaniom okulistycznym, nawet jeżeli nie mają żadnych objawów chorób oczu. Wczesne wykrycie i leczenie choroby może znacząco zwiększyć szansę na zachowanie zdrowego wzroku na dłużej.

 

Autor