11 lutego obchodzimy Światowy Dzień Chorego, który stanowi okazję do refleksji nad stanem zdrowia oraz podkreślenia roli profilaktyki w zapobieganiu wielu schorzeniom. W kontekście okulistyki i optometrii szczególnie istotne jest podnoszenie świadomości na temat chorób oczu, które – nieleczone – mogą prowadzić do znacznego pogorszenia widzenia, a nawet do ślepoty.

Współczesna diagnostyka umożliwia wczesne wykrycie niepokojących zmian, dlatego regularne badania wzroku powinny być nieodłącznym elementem troski o zdrowie. Warto pamiętać, że wiele chorób oczu rozwija się stopniowo i przez długi czas może pozostawać bezobjawowych, co czyni profilaktykę i regularne wizyty u optometrysty lub okulisty kluczowym elementem prewencji.

 

Najczęstsze choroby oczu – charakterystyka i konsekwencje nieleczonych schorzeń

 

Zaćma – zmętnienie soczewki oka

Zaćma to postępujące, patologiczne zmętnienie soczewki oka, prowadzące do stopniowego pogarszania się ostrości widzenia. Choroba ta jest jedną z najczęstszych przyczyn ślepoty na świecie i dotyczy głównie osób po 60. roku życia. W jej przebiegu pacjenci zgłaszają m.in. zamglone widzenie, zaburzenia kontrastu, zwiększoną wrażliwość na światło czy trudności z widzeniem po zmroku. Nie istnieje skuteczna farmakoterapia zaćmy – jedyną metodą leczenia jest chirurgiczna wymiana soczewki na sztuczną, co w większości przypadków przywraca pacjentowi pełną ostrość wzroku.

 

Jaskra – cichy złodziej wzroku

Jaskra to grupa schorzeń neurodegeneracyjnych, w których dochodzi do stopniowego zaniku komórek zwojowych siatkówki i uszkodzenia nerwu wzrokowego. Jednym z głównych czynników ryzyka jest podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe, choć nie we wszystkich przypadkach jego wzrost jest jednoznacznie związany z chorobą. Jaskra przez długi czas może przebiegać bezobjawowo, prowadząc do powolnego zawężania pola widzenia, aż do jego całkowitej utraty. Kluczowe znaczenie w diagnostyce odgrywają trzy badania: tonometria (pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego), perymetria komputerowa (ocena pola widzenia) oraz OCT (optyczna koherentna tomografia) do analizy struktur nerwu wzrokowego. Leczenie obejmuje stosowanie kropli obniżających ciśnienie wewnątrzgałkowe, laseroterapię lub interwencję chirurgiczną.

 

Zwyrodnienie plamki żółtej

Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem (AMD) jest schorzeniem siatkówki, w którym dochodzi do degeneracji centralnej części siatkówki odpowiedzialnej za ostre widzenie. Wyróżnia się dwie postaci choroby: suchą (atroficzną), w której następuje stopniowa degeneracja komórek nabłonka barwnikowego siatkówki oraz wysiękową (neowaskularną) z proliferacją patologicznych naczyń krwionośnych, która prowadzi do krwotoków i bliznowacenia siatkówki. AMD jest główną przyczyną utraty widzenia u osób powyżej 50. roku życia. W postaci wysiękowej stosuje się terapię inhibitorami VEGF, które hamują rozwój patologicznych naczyń.

 

Retinopatia cukrzycowa – powikłanie cukrzycy zagrażające widzeniu

Retinopatia cukrzycowa to poważne powikłanie długotrwałej hiperglikemii, prowadzące do uszkodzenia naczyń krwionośnych siatkówki. Początkowe stadia są bezobjawowe, jednak w miarę postępu choroby dochodzi do mikroangiopatii, wysięków i krwotoków do wnętrza oka. Leczenie obejmuje kontrolę glikemii, fotokoagulację laserową siatkówki oraz iniekcje leków anty-VEGF w przypadku postaci proliferacyjnej.

 

Zespół suchego oka

Jest to choroba powierzchni oka spowodowana zaburzeniami filmu łzowego, które mogą wynikać z niedostatecznej produkcji łez lub ich nieprawidłowego składu. Występuje szczególnie często u osób pracujących przy ekranach cyfrowych, noszących soczewki kontaktowe oraz przebywających w suchych i klimatyzowanych pomieszczeniach. Leczenie obejmuje stosowanie sztucznych łez, suplementację kwasami omega-3 oraz ograniczenie ekspozycji na niekorzystne czynniki środowiskowe.

 

Profilaktyka chorób oczu – kluczowe zasady dbania o wzrok

Profilaktyka chorób oczu opiera się na kilku zasadach, które pomagają w utrzymaniu dobrego wzroku na długie lata. Regularne badania wzroku są niezwykle istotne, ponieważ pozwalają na wczesne wykrycie wielu chorób jeszcze na etapie przedobjawowym. Zaleca się wizyty kontrolne przynajmniej raz do roku, szczególnie po 40. roku życia. Równie ważna jest zdrowa dieta bogata w składniki wspierające siatkówkę, takie jak luteina, zeaksantyna, witaminy A, C, E oraz kwasy omega-3. Produkty takie jak jarmuż, marchew, szpinak, tłuste ryby morskie i orzechy powinny na stałe zagościć w jadłospisie. Nie można zapominać o ochronie przed promieniowaniem UV, ponieważ nadmierna ekspozycja na ultrafiolet zwiększa ryzyko zaćmy i zwyrodnienia plamki żółtej. Równie istotna jest ergonomia pracy wzrokowej – aby zmniejszyć zmęczenie oczu, warto stosować zasadę 20-20-20, czyli co 20 minut kierować wzrok na obiekt oddalony o 20 stóp i patrzeć na niego przez 20 sekund. Ostatnim, ale równie ważnym aspektem jest odpowiednie nawilżenie oczu. Osoby spędzające długie godziny przy komputerze lub noszące soczewki kontaktowe powinny stosować preparaty nawilżające i unikać długotrwałego przebywania w klimatyzowanych pomieszczeniach. Przestrzeganie tych zasad pozwala na skuteczną ochronę wzroku i minimalizowanie ryzyka wystąpienia poważnych schorzeń oczu.

 

Dbaj o wzrok ze specjalistami z firmy Kierszniowscy Optyka Optometria

Zdrowy wzrok to nie tylko kwestia komfortu, ale również jakości życia. W naszych salonach oferujemy kompleksowe badania optometryczne oraz profesjonalne doradztwo w zakresie profilaktyki i korekcji wzroku. Nie czekaj, aż pojawią się objawy – umów się na wizytę i zadbaj o swój wzrok już dziś!

Autor