Dzisiaj widuje się telefon komórkowy i tablet w dłoniach coraz mniejszych dzieci. Dla wielu rodziców jest to niestety najlepszy „uspokajacz” dziecka. Czy zdarzyło się Wam, rodzicom, dać dziecku smartfona lub tablet, włączyć bajkę, żeby kupić coś w sklepie, zrobić w domu coś ważnego, pójść do kosmetyczki? Jeszcze kilkanaście lat temu telefon służył nam do komunikacji, dom prowadzenia rozmów. W ostatniej dekadzie urządzenia te ewoluowały i większość z nas nie wyobraża sobie życia bez telefonu. Młodzież w wyniku pandemii Covid-19 została zmuszona do zdalnej nauki, korzystając z komputerów lub tabletów, a czas wolny po lekcjach spędza „na komórce”.

Ucz korzystać mądrze

 

Wszyscy doskonale wiemy jak bardzo dzieci i młodzież lubią korzystać ze zdobyczy technologii. Warto jednak zastanowić się nad tym jaki wpływ telefony i tablety mają na wzrok dzieci i młodzieży. Coraz większa liczba dzieci trafia do gabinetów okulistycznych czy optometrycznych z problemami wzrokowymi, które wynikają właśnie z użytkowania małych urządzeń elektronicznych.

 

Dlaczego te wynalazki są aż tak bardzo szkodliwe? Długi wpatrywanie się w mały monitorek telefonu zmusza układ wzrokowy do bardzo intensywnej pracy. Soczewka wewnątrzgałkowa zmienia swój kształt, staje się bardziej wypukła, mięśnie napinają, bo musimy utrzymać zbieżne ustawienie oczu. Jest to nie lada wysiłek dla układu wzrokowego. Dlatego wiele szczególnie młodych osób skarży się na bóle głowy, okolic oczu, mają problemy z widzeniem z bliska. Mięśnie gałki ocznej pracują intensywniej, uciskając ją, a to z kolei może przyczynić się do powstania krótkowzroczności. Chodzi tu o długotrwałą pracę w bliży – musimy pamiętać, że dzieci i tak mają bardzo dużo styczności z pracą wzrokową z bliska (w szkole czytają, piszą itp.).

 

Chroń przed krótkowzrocznością

 

Szacuje się, że na skutek pandemii i zmiany warunków korzystania ze smarfonów i tabletów, u ponad 40% dzieci pogorszył się wzrok. Mówi się coraz częściej, że dzieci czeka epidemia krótkowzroczności, a jedną z jej przyczyn będzie m.in. długotrwała zabawa ze smartfonem czy tabletem. Wiąże się to niestety z obniżoną aktywnością fizyczną, smartfony są bowiem zjadaczem czasu, potrafią uzależnić od siebie nasze pociechy. Dlatego tak ważna jest tu rola rodziców, którzy z wielką rozwagą powinni dawkować dzieciom „smartfonową” przyjemność.

 

Kolejnym problemem wzrokowym wynikającym z częstego używania smartfona jest skurcz akomodacyjny. Jest to sytuacja, w której dziecko wpatrując się przez dłuższy czas w ekran telefonu (czyli wykonując pracę z bliska), nie potrafi płynnie przystosować się do patrzenia z daleka. Z czasem dochodzi do sytuacji, że akomodacja jest ciągle napięta, także przy patrzeniu w dal. Soczewka nie potrafi zmienić swojego kulistego kształtu, oko wykazuje pozorną krótkowzroczność. Podczas badania dziecka ze skurczem akomodacji możliwe jest, że wynik badania wskazałby wartości minusowe.

 

Dzieci mogą także odczuwać przewlekłe zmęczenie, ból oczu czy głowy, co może wynikać ze wzmożonego napięcia mięśni gałki ocznej.  Przy dłuższym wpatrywaniu się w smarfona dzieci zdecydowanie rzadziej mrugają, przedni odcinek gałki ocznej wysycha, może pojawić się nieprzyjemne uczucie ciała obcego w oczach.

 

Edukuj i pomagaj swoim dzieciom

 

Świat zaskakuje nas coraz to nowszymi wynalazkami. Wiele z nich dotyczy świata cyfrowego i jest związany ze smarfonami czy innymi niewielkimi urządzeniami elektronicznymi. Nie jesteśmy w stanie uchronić naszych dzieci przed „epoką smarfonową”, ale możemy je edukować, przypominając i ucząc odpowiednich nawyków pracy wzrokowej. Chodzi tu o robienie częstych przerw podczas długotrwałej pracy z bliska.

Warto tutaj zapamiętać „Zasadę 20/20/20” czyli:

• Zrób 20 sekundową przerwę podczas pracy z bliska,
• Popatrz na coś oddalonego o przynajmniej 20 stóp (6 metrów),
• Zrób taką przerwę co 20 minut.

 

Na co jeszcze powinni zwrócić uwagę rodzice?

• Ograniczmy czas spędzany przez nasze dzieci przed ekranem smartfona czy tableta. Jest to bardzo istotne zwłaszcza u młodszych dzieci, których układ wzrokowy jest w fazie rozwoju.
• Kontrolujmy odległość urządzenia od oczu dziecka – ważne jest, aby nie była zbyt mała.
• Zadbajmy o dobre warunki do pracy wzrokowej naszych dzieci. Zwróćmy uwagę na odpowiednie oświetlenie. Urządzenie elektronicznie nie mogą być jedynym źródłem światła w pomieszczeniu.

Autor